İlkokul 3. sınıf Fen Bilimleri dersi, Canlılar Dünyasına Yolculuk ünitesi, Ben ve Çevrem konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.
BEN VE ÇEVREM
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Doğal çevre ve yapay çevre
→ Doğal anıtlar ve millî parklar
→ Doğal çevrenin canlılar için önemi
Çevre, insanların diğer varlıklarla yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdüğü ortamdır.
Yaşadığımız Çevreyi Tanımanın Önemi
Bir insanın yaşadığı çevreyi tanıması günlük hayatını kolaylaştırır.
Evimiz beslenme, barınma gibi temel ihtiyaçlarımızı karşıladığımız yerdir. Gün boyunca zamanımızı geçirdiğimiz ortamlardan biri de okulumuzdur. Burada eğitim ihtiyacımızı gideririz. Hafta sonları ve derslerimizden kalan zamanlarda oyun parklarında zaman geçiririz.
Evimiz, okulumuz, mahallemiz, parkımız yakın çevremizi oluşturur. Yakın çevremizi canlı cansız pek çok varlıkla paylaşırız. Çevre ile ilgili konular hepimizi yakından ilgilendirir. Çevremiz ile ilgili sorunlara karşı duyarlı olmalıyız.
Çevre Temizliğinin Önemi
Gün boyunca yaptığımız faaliyetler sonucunda birçok atık madde oluşturuyoruz. Örneğin yediğimiz meyvenin kabuğu, içtiğimiz sütün kutusu birer atık maddedir. Atık maddeleri, yaşadığımız çevreye rastgele atmamamız gerekir. Aksi hâlde çevre kirliliğine neden oluruz.
Çöplerin yeni ürünlere dönüşümü atık miktarını azaltır. Geri dönüşüm aynı zamanda enerji ve para tasarrufu anlamına gelir. Geri dönüşüm, dünya kaynaklarının tutumlu kullanılmasını sağlar. Alüminyum, cam, kağıt ve plastik gibi birçok madde geri dönüşebilir maddelerdir.
Doğal Çevre ve Yapay Çevre
Çevreyi doğal çevre ve yapay çevre olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Şimdi bunları inceleyelim.
Doğal Çevre
Bitkisi, hayvanı, toprağı, havası ve suyu ile doğallığını koruyan ortamlara doğal çevre denir. Doğal çevre insanlar tarafından bozulmamış ve değiştirilmemiştir. Dağ, orman, deniz gibi doğal varlıklar doğal çevrenin parçalarıdır.
Doğal anıtlar ve millî parklar doğal çevrede bulunan turistik yerlerdendir. Bu güzelliklerin korunması ülkemiz ve dünya insanları açısından çok önemlidir.
Doğal Anıtlar
Yer kabuğunun değişim sürecinde oluşan ve görülmeye değer varlıklara doğal anıt adı verilir. Doğal anıtlar özel koşullarda oluşmuştur. Doğal anıtlar doğada kendiliğinden oluşur, insanlar tarafından yapılmazlar.
Acıgöl Krateri, Pamukkale Travertenleri, Nevşehir Peri Bacaları, Cennet-cehennem Mağaraları gibi ülkemizde birçok doğal anıt vardır. Doğal Anıtlar tüm insanların ilgisini çekmektedir.
Millî Parklar
Devlet tarafından korumaya alınan alanlara millî park adı verilir. Millî parklarda doğal güzellikler olabileceği gibi tarihî eserler de vardır. Bu yerlerde pek çok bitki ve hayvanı bir arada görmek mümkündür. Göreme, Saklıkent, Yedigöller, Küre Dağları, Kaz Dağları gibi pek çok millî parka sahiptir.
Yapay Çevre
İnsanlar yaşadıkları doğal çevreyi ihtiyaçları doğrultusunda değiştirmiştir. Bu amaçla insanlar çeşitli binalar, oyun parkları, hayvanat bahçeleri, seralar, köprüler ve barajlar yapmışlardır. İnsanların oluşturduğu ve doğada kendiliğinden bulunmayan çevreye yapay çevre denir.
Doğal Çevre | Yapay Çevre |
Oluşumunda insan emeği yoktur. | Oluşumunda insan emeği vardır. |
Doğada kendiliğinden bulunur. | İnsanlar tarafından yapılır. |
Doğal Çevrenin Canlılar İçin Önemi
Toprak, üzerinde pek çok canlının barındığı, beslenmeleri için gerekli ürünlerin geliştiği varlıktır. Bu nedenle toprak, yaşamın kaynağıdır. Çöplerin toprağa atılmasıyla toprak kirliliği oluşur. Bu nedenle toprağın yapısı bozulur ve toprakta yaşayan canlılar bu durumdan olumsuz etkilenir.
Tüm canlıların yaşamak için suya ihtiyacı vardır. Canlılar göl, deniz ve akarsu gibi kaynaklardan su ihtiyaçlarını karşılar. Su kaynaklarının temizliği çok önemlidir. Su kaynaklarının kirlenmesi pek çok hastalığa neden olur. Kirli su kaynakları salgın hastalıklara yol açabilir.
Canlılar için hayati öneme sahip yerlerden birisi de ormanlardır. Ormanlar, bitkilere ve hayvanlara ev sahipliği yapar. Ormanlık alanların sel ve erozyon gibi doğal afetleri ve hava kirliliğini de önleyici etkileri vardır.
Yangınlar ormanlara ve burada yaşayan binlerce hayvan ve bitki hayvana zarar verir. Ormanlarımızı yangınlara karşı korumalıyız.
Çevremizi Koruyalım
Yaşadığımız çevrenin düzenli ve temiz olması önemlidir. Canlılar böyle ortamlarda daha sağlıklı ve huzurlu olurlar. Canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek için toprak, hava ve suya ihtiyaç duyarlar.
Arabalar, fabrikalar ve çöpler havaya çeşitli gazlar yayar. Bu gazları solumak canlıların sağlığını olumsuz etkiler.
Lağım suları, çöpler ve diğer atıklar; nehirlere, göllere ve okyanuslara ulaşırsa orada yaşayan canlılara zarar verir. Hava ve su kirliliği toprağın da kirlenmesine sebep olur.
Çevrede bulunan her şey denge içinde olmalıdır. Bu denge bozulduğunda ortaya çevre sorunları çıkar. Çevre sorunlarının başında kirlilik gelir. Çevreyi insanlar kirletir. Çevre kirliliğini de insanlar çözmelidir.
Yemek pişirmek, ısınmak ve makineleri çalıştırmak için enerji tüketiriz. Günümüzde kömür, petrol, gaz gibi tükenebilen yakıtlardan enerji ihtiyacımızı karşılarız.
Güneş ışığı ve rüzgâr ise tükenmeyen yani yenilenebilir kaynaklardır. Bu kaynaklar çevre kirliliğine de neden olmaz. Bu tür enerji kaynaklarının daha fazla kullanılması gerekir.
3. sınıf Ben ve Çevrem konusunu pekiştirelim.
3. Sınıf Ben ve Çevrem Kazanımları
F.3.6.2. Ben ve Çevrem
Önerilen Süre: 12 ders saati |
Konu / Kavramlar: Okul ve yaşadığı çevre, çevre temizliği, doğa, orman, park, bahçe, binalar, millî parklar, doğal anıtlar vb. |
F.3.6.2.1. Yaşadığı çevreyi tanır. |
F.3.6.2.2. Yaşadığı çevrenin temizliğinde aktif görev alır. |
F.3.6.2.3. Doğal ve yapay çevre arasındaki farkları açıklar. |
F.3.6.2.4. Yapay bir çevre tasarlar. |
F.3.6.2.5. Doğal çevrenin canlılar için öneminin farkına varır. Millî parklar ve doğal anıtlara değinilir. |
F.3.6.2.6. Doğal çevreyi korumak için araştırma yaparak çözümler önerir. |
3. Sınıf Ben ve Çevrem Etkinlikleri
Önceki Konu Anlatımı | Sonraki Konu Anlatımı |
Çevremizdeki Varlıklar | Elektrikli Araçlar |