İlkokul 3. sınıf Fen Bilimleri dersi, Maddeyi Tanıyalım ünitesi, Maddenin Halleri konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.
MADDENİN HÂLLERİ
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Maddenin halleri
→ Katı haldeki maddeler ve özellikleri
→ Sıvı haldeki maddeler ve özellikleri
→ Gaz haldeki maddeler ve özellikleri
Maddenin katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâli vardır. Bu hâllerin her birinin belli özellikleri vardır.
Maddenin Katı Hâli
Çevremizde gördüğümüz pek çok varlık katıdır. Kalemler, sıralar, masalar, sandalyeler hepsi katı hâldedir.
Katı Hâldeki Maddelerin Özellikleri:
- Katı maddeler çoğu durumda serttir. Sıvılar ve gazlar ise sert değildir.
- Katıları diğer hâllerden ayıran önemli özelliklerden biri belli bir şekillerinin olmasıdır.
- Katıların şekillerini değiştirmek için onları kırmak, kesmek veya ezmek gerekir.
- Katılar bulundukları kabın şeklini almazlar, kendi şekillerini korurlar.
Maddenin Sıvı Hâli
Su, süt, sıvı yağ, meyve suyu maddenin sıvı hâline örnek verilebilir.
Sıvı Hâldeki Maddelerin Özellikleri:
- Sıvıların katılardan farklı olarak belli bir şekilleri yoktur.
- Konuldukları kabın şeklini alırlar.
- Sıvı hâl, maddenin katı hâliyle gaz hâli arasındaki hâldir.
- Sıvı hâldeki maddeler akışkandır.
Küçük Taneli Maddeler
Kum, tuz, şeker gibi maddeler bulundukları kabın şeklini aldığına ve akışkan olduğuna göre sıvı maddeler midir?
Kum, pirinç, un, toz şeker gibi maddeler bulundukları kabın şeklini alıyor gibi algılansa da katı maddelerdir. Bunlara küçük taneli katılar denir. Her bir tanenin kendine özgü şekli vardır. Tanecikler bulunduğu kabın şeklini almaz ve akışkan değildir.
Maddenin Gaz Hâli
Doğal gaz, deodorant, su buharı gaza örnek verilebilir. Balonun şişmesini sağlayan gazdır. Nefes verdiğimizde dışarıya çıkan ise yine gazdır.
Gaz Hâldeki Maddelerin Özellikleri:
- Gazların belli bir şekli yoktur.
- Bulundukları ortama rahatça yayılırlar.
- Gaz hâlindeki maddeler uçuşgandır.
Suyun katı, sıvı ve gaz hâlini gözlemlemek kolaydır. Suyu kalıba koyup buzluğa koyarsak bir süre sonra katı hâli olan buza döner. Buzu alıp oda sıcaklığında tutarsak tekrar sıvı olur. Suyu çaydanlığa koyup kaynatırsak bir süre sonra su buharı olduğunu gözlemleyebiliriz. Bu da suyun gaz hâlidir.
3. sınıf Maddenin Halleri konusunu pekiştirelim.
3. Sınıf Maddenin Hâlleri Kazanımları
F.3.4.2. Maddenin Hâlleri
Önerilen Süre: 6 ders saati |
Konu / Kavramlar: Katı, sıvı, gaz |
F.3.4.2.1. Çevresindeki maddeleri, hâllerine göre sınıflandırır. Maddenin hâllerine günlük yaşamdan örnekler verilir fakat yapılarına (akışkanlık, tanecikler arası uzaklık vb.) değinilmez. |
3. Sınıf Maddeyi Tanıyalım Ünite Panosu
Önceki Konu Anlatımı | Sonraki Konu Anlatımı |
Maddeyi Niteleyen Özellikler | Işığın Görmedeki Rolü |