İlkokul 4. sınıf Fen Bilimleri dersi Aydınlatma ve Ses Teknolojileri Ünitesi Geçmişten Günümüze Ses Teknolojileri konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SES TEKNOLOJİLERİ
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Sesin şiddetini değiştiren araçlar
→ Ses kaydeden araçlar
→ Ses üreten teknolojik araçların olumlu ve olumsuz etkileri
insanlar geçmişten günümüze sesi iletmek, kaydetmek ya da değiştirmek için çeşitli teknolojiler geliştirmişlerdir. Telefonla sesi iletmiş, megafonla sesi yükseltmiş, kamera veya teyp ile sesi kaydetmiştir. Günümüzde ise akıllı telefon gibi teknolojik araçlarla bütün bu işleri yapabiliyoruz.
Ses teknolojisindeki gelişmeler, Alexander Graham Bell (Aleksandır Graham Bel) tarafından telefonun icadı ile başlamıştır. Graham Bell, sesin tellerde iletimini başararak diğer teknolojilerin de öncüsü olmuştur.
Sesin Şiddetini Değiştiren Araçlar
İnsan kulağı ancak belli bir şiddetin üzerindeki sesleri duyabilir. Ses kaynaklarından çıkan sesleri duyabilmemizi sağlayan özellik sesin şiddetidir. Ses şiddetini değiştirmeye yarayan bazı araçlar vardır. Bunlar ses teknolojisi araçlarıdır.
Megafon
Sesin şiddetini yükseltmek için kullanılan ilk aletlerden biri megafondur. Huni şeklinde olan megafonun dar ucundan seslenildiğinde ses geniş ucundan daha güçlü bir şekilde çıkar. Geçmiş zamanlarda basit olarak tasarlanan megafonlar, teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha güçlü ses üretmeye başlamıştır.
İşitme Cihazı
Ses teknolojileri sayesinde işitme sorunu yaşayan insanların da hayatı kolaylaşmıştır. İşitme güçlüğü çeken insanlar işitme cihazı denilen araçlar kullanırlar. Bu cihazlar çevreden gelen seslerin şiddetini artırarak sesin daha iyi duyulmasını sağlar.
Mikrofon, Hoparlör ve Amplifikatör
Tören ve konser gibi kalabalık ortamlarda konuşmaların, şarkı ve müziklerin herkes tarafından işitilmesi için mikrofon, amplifikatör (ses yükseltici) ve hoparlör gibi araçlar kullanılır. Amplifikatör elektrikle çalışır. Amplifikatörler(amfi), hoparlör ve mikrofonla birlikte kullanılır.
Sesi Kaydeden Cihazlar
Sesi kaydedip istediğimiz zaman dinlememizi sağlayan cihazlara ses kaydedici cihazlar denir.
Fonograf
Sesin kaydedilip dinlenmesini sağlayan ilk cihaz olan fonograf, Thomas Edison (Tamıs Edison) tarafından icat edilmiştir.
Gramofon
Daha sonraki yıllarda Emile Berliner (Emil Berliner) tarafından gramofon geliştirildi. Sesler, özel bir baskı yöntemi olan kristal iğnelerle kazınarak plaklara işlenmiştir. Bu teknoloji sanatçılar tarafından kullanılmıştır.
Telegrafon
Valdemar Poulsen (Valdemir Polsen) şimdiki teyplerin öncüsü sayılabilen telegrafonu tasarlamıştır.
Kasetçalar
Daha sonra bir Alman şirketi tarafından plastik teyp kasetleri yapılmıştır. Kasetler plaklara göre daha hafif ve daha küçüktür. Ayrıca kasetler plaklara göre daha uzun süre kayıt yapmaktadır. Kasetlerdeki sesleri dinlemek için kullanılan araç kasetçalardır.
Video Kamera
Görüntü ve sesin birleştirilerek kullanılması ise video kameralarla birlikte başlamıştır. Video kameralar hem sesi hem görüntüyü eş zamanlı olarak kaydetmektedir. Bu teknoloji kayıt kısmında kaset kullanmaktadır.
Çeşitli araçlar yardımıyla kayıt edilen sesleri depolamak için MP3, MP4, DVD, CD’ler ve taşınabilir bellekler geliştirilmiştir.
Geçmişte kullanılan ses cihazları büyük ve fazla yer kaplarken günümüzde üretilen cihazlar daha az yer kaplayıp kolay taşınır.
Ses Üreten Teknolojik Araçların Olumlu ve Olumsuz Etkileri
Ses üreten teknolojik araçlar birçok alanda hayatımızı kolaylaştırır. Mikrofon ve megafon ses şiddetini artırarak sesin geniş bir alana yayılmasını sağlar. Ambulans, itfaiye ve polis araçlarının sirenleri uyarıcı özellikte olduğu için acil durumlarda oldukça önemlidir.
Şiddetli ses üreten teknolojik araçların olumlu yönleri olduğu gibi olumsuz yönleri de vardır. Şiddetli sesler, kulak sağlığımıza zarar verir. Uzun süre şiddetli sese maruz kalan kulakta işitme kaybı ortaya çıkabilir.
4. Sınıf Geçmişten Günümüze Ses Teknolojileri Kazanımları
F.4.5.4. Geçmişten Günümüze Ses Teknolojileri
| Önerilen Süre: 3 ders saati |
| Konu / Kavramlar: Ses düzeyini değiştirmeye yarayan teknolojiler, işitme yetimizi geliştirmeye yönelik teknolojiler, ses kayıt teknolojileri |
| F.4.5.4.1. Geçmişte ve günümüzde kullanılan ses teknolojilerini karşılaştırır. a. Teknolojinin ses araçlarının gelişimine olan katkısı vurgulanır, kronolojik sıralama ve ayrıntı verilmez. b. Ses şiddetini değiştirmeye, işitme yetimizi geliştirmeye ve sesi kaydetmeye yarayan teknolojiler üzerinde durulur. |
| F.4.5.4.2. Şiddetli sese sahip teknolojik araçların olumlu ve olumsuz etkilerini araştırır. |
| Önceki Konu Anlatımı | Sonraki Konu Anlatımı |
| Işık Kirliliği | Ses Kirliliği |